Czy nietoperz wije gniazdo? Nie! Niektóre zwierzęta samodzielnie budują swoje schronienie — kopiąc nory, rzeźbiąc dziuple, budując gniazda, wijąc sieci. Inne zaś korzystają z istniejących kryjówek — szpar, dziur, zagłębień czy nawet schronień wybudowanych wcześniej przez inne zwierzę… lub przez człowieka.
⏰ Czas czytania: 3 min.
Możesz posłuchać tego tekstu w moim wykonaniu tutaj:
Gdzie mieszkają zwierzęta?
Dzięcioł swoim twardym dziobem potrafi sam wykuć dziuplę. Borsuki w zboczach pagórków wykopują długie korytarze i pomieszczenia, które mogą mieć nawet 250 m² powierzchni — to więcej niż większość naszych mieszkań! Mrówki budują kopce, osy — gniazda, a pająki tkają sieci. Bociany układają z gałązek ogromne, wysoko położone gniazda, jaskółki oknówki lepią swoje z błota i mułu. Bobry z gałęzi budują tamę na rzece zwaną żeremiem, w środku której znajdują się ich pokoje.
Są jednak zwierzęta, które nie umieją same budować i muszą skorzystać z istniejących schronień. Opuszczoną dziuplę dzięcioła może wykorzystać wiewiórka, która sama nie potrafi przecież takiej w drzewie wydłubać. Kuna leśna też chętnie skorzysta z dziupli, ale nie pogardzi opuszczonym ptasim gniazdem czy szczeliną w skale.
Nietoperze nie potrafią budować schronień. Wystarczy wyobrazić sobie ich krótkie nóżki z odwrotnie ułożonymi stopami (pisałam już o tym tutaj), a zamiast rąk — dłonie z długimi, cienkimi palcami, przekształcone w skrzydła. Za pomocą takich narzędzi świetnie się zwisa czy lata, ale ciężko kopać nory czy budować gniazda. Gdzie więc mieszkają?
Gdzie mieszkają nietoperze?
W Polsce zaobserwowano przynajmniej 27 gatunków nietoperzy, a każdy z nich ma swoje siedliskowe upodobania. Łączy je to, że jedzą owady (i inne stawonogi), których jest pod dostatkiem latem, ale za to nie ma ich zimą… Z powodu braku pożywienia w miesiącach zimowych nietoperze muszą szukać kryjówek, aby ten trudny okres przespać. Wybierają miejsca o niskiej, niespadającej jednak poniżej zera temperaturze, gdzie mogą zapaść w stan hibernacji.
Od listopada do kwietnia większość polskich nietoperzy kryje się w podziemiach — jaskiniach, opuszczonych kopalniach, piwnicach, bunkrach, a nawet twierdzach i zamkach. Wciskają się tam w szpary i szczeliny albo wiszą u stropu głową w dół. Zdarza się, że zimują tak w dużych grupach, ciasno upakowane jeden obok drugiego. Nie robią tego jednak, aby się ogrzać! Temperatura ich ciała podczas hibernacji jest taka jak temperatura otoczenia, czyli kilka stopni Celsjusza. Przytulają się do siebie, aby tracić jak najmniej wilgoci. Również z tego powodu na zimowe kryjówki wybierają miejsca o wysokiej wilgotności powietrza. Inaczej musiałyby cały czas się budzić i szukać wody do zaspokojenia pragnienia.
.jpg)
Wiosną nietoperze opuszczają jaskinie i znajdują nowe schronienia. Różne gatunki nietoperzy mają tu różne upodobania. Mopki mieszkają i żerują tam, gdzie są stare drzewa. Niektóre nocki czy mroczki mogą chronić się w dziuplach. Inne nietoperze na letnie kryjówki wybierają poddasza starych budynków, wieże kościelne czy piwnice. Nocek rudy może latem mieszkać pod mostami, gdyż poluje zawsze w pobliżu zbiorników wodnych i rzek.
Czy nietoperzom można zbudować domek?
Tylko niektóre gatunki nietoperzy mogą zamieszkać w specjalnych budkach przygotowanych przez człowieka. Robi to na przykład nocek wąsatek, nocek Natterera, borowiaczek, karlik większy czy gacek brunatny. Tym nietoperzom można udostępnić takie lokum, ale ważne, aby je zamontować w odpowiednim miejscu.
Ważniejsze jednak od budowania nietoperzom nowych domów jest nieniszczenie starych! Leśnicy powinni zachowywać stare drzewa, bez których na przykład mopki nie znajdą miejsca zamieszkania. Poddasza i strychy starych budynków można spokojnie zostawić nietoperzom, a gdyby remont był konieczny, należy go przeprowadzić w taki sposób i w takim czasie, aby im nie zaszkodzić. Do zimowych kryjówek (jaskiń czy podziemi) nie należy wchodzić od listopada do kwietnia, aby niepotrzebnie nie budzić nietoperzy swoim ciepłem i hałasem.
Pamiętajcie, że wszystkie polskie nietoperze objęte są ścisłą ochroną! Nie wolno ich krzywdzić ani niszczyć ich miejsc zamieszkania!
(Gdybyście mieli kłopot z nietoperzem, który wleciał Wam do domu, przeczytajcie ten poradnik.)
Możesz posłuchać tego tekstu w moim wykonaniu tutaj:
Chcesz wiedzieć jeszcze więcej o nietoperzach?
Prowadzę o nich warsztaty, sprawdź!
