Jesień to pora roku, która kojarzy się z deszczem, chłodem i coraz krótszymi dniami. Naturalnym odruchem wielu jest pozostawanie w domu, z dala od dyskomfortu. Jak dodać do tego wyczerpujące dla całej rodziny, przynoszone z przedszkola / szkoły choroby… jak tu w ogóle przebywać na świeżym powietrzu jesienią?
Jednak spójrzmy prawdzie w oczy: każdy z nas potrzebuje kontaktu z przyrodą i ruchu na świeżym powietrzu. Przez cały czas, nie tylko kilka miesięcy w roku. Jeśli tu trafiłeś/aś zapewne znasz korzyści z zabawy i ruchu na zewnątrz, ale potrzebujesz nieco dodatkowej motywacji i inspiracji.
Już spieszę z pomocą.
⏰ Czas czytania: 8 minut
Dlaczego warto codziennie spędzać czas na świeżym powietrzu?
Jeśli potrzebujesz trochę motywacji do wychodzenia, wiedz, że:
- Stężenie zanieczyszczeń powietrza w rzadko wietrzonych zimą pomieszczeniach są większe niż na zewnątrz (zakładając spacer w parku czy w lesie — bo relacja do zatłoczonej ulicy czy osiedla pełnego pieców węglowych może nie być już tak dobra). Zrób coś dla swoich płuc i przejdź się!
- Tylko wystawianie się na prawdziwe światło słoneczne wpływa regulująco na nasz rytm dobowy i przyczynia się do poprawy jakości snu. Nawet spacer w krótki i pochmurny dzień zadziała na Ciebie lepiej niż sztuczne światło w pokoju… nie mówiąc już o niebieskim świetle z ekranów urządzeń, które rozregulowuje rytm dobowy…
- Ruch na świeżym powietrzu wzmacnia mięśnie, układ kostny, układ oddechowy, nerwowy i krążenia, ale i układ odpornościowy. To może nieintuicyjne, ale lepiej na odporność wpływa zabawa na świeżym powietrzu niż siedzenie w ciepłym domu, „aby się nie przeziębić”.
- Światło słoneczne i ruch zapobiegają i łagodzą objawy depresji (np. obniżony nastrój, zmęczenie). Nie zalecam oczywiście leczyć depresji dobrymi radami w stylu „idź pobiegać”, ale podkreślam, że wpływ przebywania na zewnątrz na zdrowie psychiczne jest bardzo pozytywny!
- Osobom dorosłym Światowa Organizacja Zdrowia zaleca minimalnie 150 umiarkowanej aktywności fizycznej tygodniowo (dziarski spacer na świeżym powietrzu się zalicza!) , MINIMUM! To jest przynajmniej dwadzieścia minut dziennie. Dasz radę!
- A u dzieci? Wykazano, że brak ruchu na świeżym powietrzu ma negatywny wpływ na ich zdrowie, regulację emocjonalną i umiejętności społeczne. Do negatywnych skutków należą: lęk, depresja, zmniejszona odporność, otyłość, niedobór witaminy D, obniżone samopoczucie i gorsze wyniki szkolne. Brak aktywności na zewnątrz może też prowadzić do osłabienia rozwoju poznawczego, słabszych umiejętności motorycznych, gorszej samooceny, niższej kreatywności, braku umiejętności oceny ryzyka… Dzieci rozwijają się szybko, każdy miesiąc jest dla nich ważny! Nie można ich zamykać w domu na kilka miesięcy tylko dlatego, że pogoda jest mniej sprzyjająca!
Co można robić jesienią na świeżym powietrzu?
No dobrze, może czujesz się już wystarczająco przekonany/a, że trzeba się ruszyć. Tylko jak tu się ruszyć, gdy ruszać się nie chce?
Mam dla Ciebie pakiet pomysłów!
Podzieliłam je na cztery ogólne sytuacje:
- Jest dobra pogoda i masz dużo czasu (np. jest weekend) i chcesz aktywnie spędzić dzień, dotlenić się, rozruszać, wywietrzyć głowę. Jesteś w stanie pojechać gdzieś za miasto, aby pobyć w lesie.
- Pogoda jest dobra, ale czasu mało, bo to dzień powszedni, wzywają obowiązki, a jesienią coraz szybciej robi się ciemno. Możesz co najwyżej wyskoczyć do ogrodu lub pobliskiego parku.
- Masz dużo czasu, ale pogoda jest nieciekawa. Jak nie zwariować w domu? Gdzie iść, co robić i jak się przygotować?
- I pogoda słaba, i czasu niewiele. Ot, zwykły zabiegany dzień. Dlaczego niby wychodzić?
Możesz wybrać, która z tych sytuacji (od 1 do 4) aktualnie Ciebie dotyczy i poszukać pomysłów poniżej:
1. Planuj wycieczkę, pakuj prowiant do plecaka i korzystaj jak najdłużej!
Obserwacje nocnego nieba: Jesienią szybciej robi się ciemno. Zazwyczaj postrzegamy to negatywnie, ale jeśli chcecie obserwować gwiazdy z dziećmi, to przecież świetnie, że nie trzeba czekać do 22-giej! A żeby obserwowanie gwiazd było ciekawsze, rób to z którąś z darmowych aplikacji, które pomogą Ci rozpoznać gwiazdozbiory, gwiazdy i planety:
Wędrówki: W całej Polsce znajdują się szlaki piesze. Nie tylko góry służą do wędrowania! Odkrywajcie też lokalne parki krajobrazowe i rezerwaty przyrody — w wielu z nich są ścieżki dydaktyczne i spacerowe. Polecam Mapę Turystyczną, która pomaga planować wycieczki po szlakach turystycznych: zarówno w wersji na przeglądarkę, jak i na iOS i Android.
Geocaching: Geocaching można uprawiać przez cały rok. Wiele skrzynek geocachingowych można znaleźć w lasach i parkach — to świetna motywacja, aby wybrać się za miasto i powłóczyć po lesie. Dowiedz się więcej o tej fantastycznej zabawie tutaj.
Poszukiwanie skał i minerałów: tak naprawdę lato to nie jest najlepszy moment na wycieczki geologiczne! Odsłonięcia skał są często schowane za bujnymi liśćmi, przeszkadzają owady… W końcu najlepsze miejsca nie leżą w środku miasta czy tuż przy parkowych alejkach. Dlatego dużo łatwiej poszukuje się okazów do geologicznych kolekcji, gdy liście już opadną.
Sztuka i kreatywność: Zabierzcie ze sobą materiały do rysowania czy innych kreatywnych prac. Możecie razem rysować, poszukiwać, robić kolaże, układać mandale na ziemi… tylko wyobraźnia Was ogranicza. Poniżej kilka inspiracji znalezionych w internecie:
Przejażdżki rowerowe: Jesień to wciąż świetny moment na wycieczki na rowerze. Zwróć tylko uwagę, że jeśli poprzedniego dnia padało i po drodze napotkacie kałuże, będziecie mieli mokre spodnie. Warto wziąć takie nieprzemakalne albo coś na zmianę. Gdzie pojechać? Poszukaj tras w pobliżu tutaj.
Pikniki, festyny, wydarzenia sportowe: Zobacz, czy w okolicy nie ma jakiegoś happeningu, festynu, pikniku osiedlowego. Część z nich organizują miasta i gminy, lokalne stowarzyszenia, a także nieformalne grupy zainteresowań, które możesz znaleźć np. na Facebooku bezpośrednio we własnej miejscowości.
2. Wyjdź do pierwszego lepszego parku i pobaw się choć chwilę!
Fotografia przyrodnicza: Jesień oferuje piękne widoki i unikalne oświetlenie. Wybierzcie się na wycieczkę fotograficzną! W końcu każdy ma aparat w smartfonie! Możecie zrobić z tego zabawę albo przedsięwzięcie artystyczne. Gdy już wrócicie do domu, możecie dalej bawić się np. w edycję fotografii, montaż filmu albo przygotowanie pamiątkowego albumu.
Zabawy i prace plastyczne z wykorzystaniem liści: Zbierzcie kolorowe opadłe liście, a po powrocie do domu wykorzystajcie je do tworzenia projektów plastycznych, takich jak kolaże, rysunki konturowe czy odciski. Pomysłów jest mnóstwo. Pamiętaj, że liście powinny być suche! Zbieranie liści w deszczową pogodę nie jest najlepszym pomysłem, wtedy lepsze będą żołędzie czy kasztany.
Poszukiwanie skarbów: W wielu krajach to bardzo popularna gra! W języku angielskim nazywa się „scavenger hunt” (pod tym hasłem możesz szukać inspiracji w internecie). Możesz przeprowadzić grę w nawet niedaleko od domu, np. ogrodzie, w lokalnym parku lub lesie, gdzie dzieci mogą szukać różnych naturalnych przedmiotów. Po prostu przygotuj arkusz z listą rzeczy, które trzeba znaleźć. Możesz też poprosić, aby dzieci przygotowały taki dla Ciebie!
Pobaw się z psem. Jeśli masz psa, pewnie spacerowanie kilka razy dziennie już dawno weszło Ci w nawyk, ale kiedy ostatnio się z psem bawiliście? Rzucanie piłki albo frisbee, a może przeciąganie szarpaka, berek, chowany albo poszukiwanie smaczków? Obiecuję, że pies będzie przeszczęśliwy, a i Wy zaznacie trochę ruchu! Zobacz przykładowe pomysły na aktywny spacer.
3. Dobrze się ubierz, ale nie oddalaj się od domu za bardzo i pozostawaj w ruchu.
Ruszaj się! Deszcz i wiatr nie jest wymówką, aby rezygnować ze spaceru czy treningu. Trzeba po prostu dziarsko się ruszać lub założyć wodoodporną i wiatroszczelną odzież. Weź ze sobą w termosie gorącą herbatę lub kakao, zobaczysz jak Wam to dobrze zrobi na małej przerwie! Dzieci chyba nie trzeba przekonywać — dobrze wiedzą, że skakanie po kałużach i rzucanie się w sterty liści jest zabawne. Po prostu musisz skakać z nimi, żeby i Tobie nie było zimno. No i weź ręcznik i rzeczy na przebranie albo szybko wróćcie do domu, gdy będzie już zbyt mokro.
Eksperymenty przyrodnicze na zewnątrz: Zła pogoda to zawsze jakaś pogoda! Możecie przeprowadzić różne eksperymenty związane z deszczem, wiatrem, pomiary wilgotności czy zmian temperatury… albo inne szybkie eksperymenty naukowe. Zobacz przykłady (po angielsku).
Wizyty w centrach przyrodniczych: Wiele centrów przyrodniczych posiada pomieszczenia wewnętrzne z wystawami edukacyjnymi i programami dotyczącymi miejscowej fauny i flory. Zobacz, czy w pobliżu nie ma takiego ogrodu botanicznego, oranżerii, parku edukacyjnego. Zawsze możecie spędzić część czasu na zewnątrz, część w środku, aby nie doprowadzić do wyziębienia organizmu.
4. Wyjdź na chwilę, pozbieraj skarby i materiały do ciekawych aktywności, a potem dokończ w domu.
Ludziki z kasztanów i inne zabawy: w internecie jest mnóstwo pomysłów na aktywności z wykorzystaniem „darów natury”. Kasztany, żołędzie, owoce buka, klonowe noski… kto tego nie pamięta z przedszkola? Jeśli jest mokro, nie zbierajcie liści, bo szybko zgniją. Wymienione wcześniej twarde i nieprzemakalne skarby można spokojnie zabrać do domu, wysuszyć ścierką i przystąpić do dalszej zabawy.
Znajdź jakąś szybką zabawę. W internecie jest też wiele przykładów zabaw i pomysłów na aktywności, nawet gdy pada. Wybierz którąś z nich, chociaż jedną! Ubierzcie się dobrze, pobawcie, a za niedługo wrócicie, aby się wysuszyć i przebrać.
Porady:
Jeśli chcecie, możecie jesienią spędzić na zewnątrz nawet wiele godzin. Jest jednak kilka rzeczy, o których warto pamiętać:
- Na siedzenie na ziemi może już być za zimno. Jeśli planujesz przerwy na jedzenie, piknik czy zabawy na siedząco, zabierz dobrze izolujący „poddupnik” (na końcu tego wpisu znajdziesz Listę Jesiennego Spacerowicza).
- Rano i wieczorem prawie na pewno wystąpi rosa. Jeśli zamierzasz spacerować poza udeptanymi ścieżkami, weź kalosze lub inne nieprzemakalne buty.
- Weź plecak i ubierzcie się „na cebulkę”. To nierozważne nie zabrać odpowiedniej odzieży, aby chronić się przed zimnem, ale równie nierozważne jest cały czas być w kurtce, jeśli biegamy lub dziarsko idziemy pod górę. Upewnij się, że Ty i dzieci możecie wygodnie ubierać się i rozbierać w zależności od potrzeb, a niepotrzebne chwilowo ubrania schować do plecaka.
Lista Jesiennego Spacerowicza
Zaopatrz się w te przedmioty!
- poddupnik lub karimata
- kalosze lub inne nieprzemakalne buty
- plecak odpowiednio duży, aby zmieścił prowiant, wodę i zdejmowane czasem ubrania
- termos
- peleryna przeciwdeszczowa — chroni przed deszczem dużo większą powierzchnię niż kurtka
- zabawki dla psa (jeśli masz psa)
- koszulki, woreczki lub pudełka do zbierania skarbów
- dobra aplikacja pogodowa
- dobra aplikacja mapowa
Potrzebujesz więcej motywacji lub brakuje Ci wiedzy? Znajdź edukatora!
Zakończenie
Mam nadzieję, że pomogłam przekonałam Cię do ruchu na świeżym powietrzu jesienią i pomogłam Ci coś wybrać dla siebie. Temat jest bardzo obszerny, jestem pewna, że coś więcej się na blogu pojawi! Miłej zabawy!
